W niedzielę, 11 września członkowie Stowarzyszenia Dolina Małej Panwi wzięli udział w tradycyjnym pochodzie z okazji Święta Gwarków 2022 w Tarnowskich Górach. Była to okazja do zaprezentowania naszych hutniczych, historycznych strojów oraz propagowania tradycji hutniczej Ozimka. W pochodzie, w którym ponad 600 osób rekonstruowało wydarzenia i postacie historyczne od średniowiecza do czasów współczesnych, prezentowaliśmy się godnie, wzbudzając wielkie zainteresowanie widzów, bardzo licznie zgromadzonym wzdłuż trasy przemarszu.

Nasze hutnicze stroje, są rekonstrukcją regulaminowego ubioru hutniczego, opracowanego w roku 1780 przez zwierzchnika przemysłu na Śląsku hrabiego Fryderyka Wilhelma von Redena, potwierdzonego specjalnym dekretem króla Fryderyka II Hohenzollerna z tego samego roku. Jak napisano w kronice naszej Huty Malapane w dokumencie tym, wydanym w Poczdamie 23 września „… na mocy dekretu oficjantom hutniczym oraz robotnikom nakazano nosić stosowne uniformy. Przepis wprowadzał brunatne kurtki z wyłogami barwy zboża, z dwoma rzędami żelaznych guzików. Spodnie były koloru czarnego. Oficjanci nosili trójrogate kapelusze (trikorn), a robotnicy czapki z daszkiem. Oficjanci i robotnicy podzieleni byli na trzy klasy, które wyróżniały się odpowiednimi oznaczeniami na mundurach. Poza tym w zależności od statusu i grupy, odpowiednio przypisano wyposażenie w halabardę (Hirschfänger), szablę (Säbel) lub szpadę (Degen)”. Pod szyją noszono białe chustki, zwane „halsztuchami”. Krój wzorowany był na umundurowaniu pruskiej armii z tamtych czasów, chociaż od 1779 roku hutnictwo i górnictwo zostało wyłączone spod jurysdykcji wojskowej. Ten wzór obowiązywał na całym Śląsku do kolejnej reformy w roku 1800.

Nasza obecność w Tarnowskich Górach była w pełni uzasadniona. Nawiązywała do wielowiekowych, ścisłych związków górnictwa tarnogórskiego z Królewską Hutą Malapane w Ozimku, chociażby w zakresie produkcji maszyn parowych, służących do odwadniania tamtejszych kopalń. Identyczne umundurowanie obowiązywało zresztą także w Królewskiej Hucie Fryderyk, w dzisiejszej podtarnogórskiej Strzybnicy. Wizyta była też okazją do spotkania, z zaprzyjaźnionymi z nami od lat, członkami Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, którzy po paradzie zaprosili nas do swojej siedziby na poczęstunek i kufelek dobrego, gwareckiego piwa. Tydzień później przyjaciele z Tarnowskich Gór, także w historycznych strojach, uświetnili naszą uroczystość, odsłonięcia tablicy upamiętniającej wizytę Aleksandra von Humboldta. Już dzisiaj cieszymy się na gwareckie spotkanie za rok.

Józef Tomasz Juros, prezes SDMP

Ryciny:

Ryc. 1 Członkowie Stowarzyszenia Dolina Małej Panwi przed paradą Gwarków 2022, już w pełnym, galowym umundurowaniu

Ryc. 2 Pamiątkowe zdjęcie z przyjaciółmi ze Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej przed zabytkową dzwonnicą